ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΟΠΟΙΙΑΣ

Το 1996, από ένα βασικό πυρήνα οργανοποιών που συγκεντρώθηκαν στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων για να παρακολουθήσουν δύο Σεμινάρια με θέμα τη χρήση των φυσικών υλικών στην τέχνη της Οργανοποιίας (με καθηγητή τον Dr. Γιώργο Ταυλαρίδη ), ιδρύθηκε ο Σύλλογος Φίλων Καλλιτεχνικής Οργανοποιίας .

Σκοπός του Συλλόγου ήταν η καλλιέργεια και η καταξίωση και στη χώρα μας αυτής της ιδιαίτερης μορφής τέχνης που διεθνώς ονομάζεται Καλλιτεχνική Οργανοποιία ( Art Lutherie ). Επίσης η ανταλλαγή πληροφορίας και εμπειρίας μεταξύ των μελών, κάτι πολύ συνηθισμένο σε αντίστοιχους συλλόγους εκτός Ελλάδας. Το Φεβρουάριο του 1998 έγινε και η πρώτη έκθεση μουσικών οργάνων φτιαγμένων από μέλη του Συλλόγου, στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χόρν.

Οργανώθηκε επίσης ένα δεύτερο Σεμινάριο για τη Φυσική Ακουστική των μουσικών οργάνων ( με καθηγητή τον κ. Χαράλαμπο Σπυρίδη ) και έγιναν πέντε παρουσιάσεις από μέλη για διάφορα θέματα.

Δυστυχώς, μετά τα πρώτα τέσσερα χρόνια η προσπάθεια σιγά-σιγά ατόνησε με αποτέλεσμα έκτοτε ο Σύλλογος να παραμείνει ανενεργός. Οι αιτίες ήταν πολλές, η κυριότερη των οποίων ότι η οργανοποιία – ένα ούτως η άλλως δύσκολο επάγγελμα – στην Ελλάδα δεν έχει ξεφύγει ακόμη από στενές συντεχνειακές αντιλήψεις.

Πιστεύω όμως πως παρ`όλα αυτά, αυτή η προσπάθεια άφησε το στίγμα της στην εξέλιξη της Ελληνικής οργανοποιίας.

Ο Σύλλογος είχε τότε κυκλοφορήσει και δύο συνοπτικά φυλλάδια, που αναφέρονται το ένα σε αυτή την ιδιαίτερη Τέχνη και το δεύτερο στη δεοντολογία της συντήρησης- επισκευής των μουσικών οργάνων. Τα παραθέτω αυτούσια.

ΠΕΡΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΟΠΟΙΙΑΣ

Η Ελληνική οργανοποιία διέθετε και διαθέτει αρκετούς επώνυμους δημιουργούς και όργανα ( παραδοσιακά η κλασσικά ), που ανήκουν περισσότερο η λιγότερο στο χώρο που διεθνώς αποκαλείται » Καλλιτεχνική Οργανοποιία «. Τα χαρακτηριστικά που τη διέπουν είναι:

Πρώτα είναι το χειροποίητο της κατασκευής. Ο δημιουργός του δηλαδή έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει από την αρχή έως το τέλος κάθε μέρος του οργάνου, το οποίο έτσι αντανακλά την προσωπική του αντίληψη περί αισθητικής και ήχου. Φυσικά στην κατηγορία του χειροποίητου δεν ανήκουν τα όργανα που είναι αποτέλεσμα βιομηχανικής και βιοτεχνικής παραγωγής ή αλυσίδας μοντάζ. Είναι λοιπόν αυτονόητο πως ο ετήσιος αριθμός παραγωγής τέτοιων οργάνων κάθε κατασκευαστή δεν μπορεί παρά να είναι περιορισμένος.

Τα υλικά που χρησιμοποιεί η Καλλιτεχνική Οργανοποιία είναι κατά κανόνα φυσικά. Διάφορα είδη ξύλου, κόκαλο, όστρακα, ελάχιστα μεταλλικά εξαρτήματα για τα λειτουργικά και διακοσμητικά μέρη του οργάνου, φυσικές ρητίνες, γόμες, κόλλες και φυσικές χρωστικές για τη συγκόλληση και το βερvίκωμα του οργάνου.

Τα όργανα σε ευδιάκριτο σημείο, συνήθως στο εσωτερικό τους, φέρουν την ετικέττα του κατασκευαστή στην οποία είναι γραμμένα ο τόπος και η χρονολογία της κατασκευής καθώς και η ιδιόχειρη υπογραφή ή η σφραγίδα του δημιουργού και κάποτε ο αύξων αριθμός παραγωγής. Αντίστοιχα ο κατασκευαστής τηρεί το προσωπικό του αρχείο με ιδιοκτήτες και χρονολογίες κατασκευής και άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Σε ένα τέτοιο όργανο μπορεί κανείς να αναγνωρίσει » το χέρι » του κατασκευαστή και στην μικρότερη λεπτομέρεια.

Τέλος απαραίτητο χαρακτηριστικό ενός μουσικού οργάνου είναι ο » καλός » ήχος, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον κατασκευαστή, τον μουσικό ή τον ακροατή. Εξ άλλου πάγιο αξίωμα της Μουσικολογίας είναι πως οποιαδήποτε εξέλιξη της μουσικής τέχνης είναι αδιανόητη χωρίς την αντίστοιχη εξέλιξη του ήχου που την παράγει.

Ο Σύλλογος θα προσπαθήσει να καλλιεργήσει και να διαδώσει όλα τα παραπάνω.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Η επισκευή και η συντήρηση των μουσικών οργάνων είναι μια εργασία υψηλής εξειδίκευσης, γνώσης και εμπειρίας καθοριστική για την παραπέρα. ζωή του οργάνου, που πρέπει πάντα να εκτελείται από οργανοποιό. Υπάρχει συγκεκριμένη δεοντολογία την οποία καλό είναι να γνωρίζει τόσο ο επισκευαστής, όσο και ο κάτοχος του οργάνου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ιστορικό όργανο ή όργανο επώνυμου κατασκευαστή ή και ανώνυμου που ωστόσο έχει καλλιτεχνική ή συναισθηματική άξια για τον ιδιοκτήτη του.

Για οποιαδήποτε επέμβαση σε τέτοιο όργανο, απαιτείται εκτός από καλή γνώση της οργανοποιίας και η γνώση της τεχνικής και αισθητικής αντίληψης και των υλικών του κατασκευαστή.

Η λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση ενός οργάνου πρέπει να γίνεται έτσι ώστε να μην αλλοιώνεται κανένα από τα χαρακτηριστικά του. Ένα μουσικό όργανο είναι ένα ολοκληρωμένο έργο τέχνης και δεν πρέπει να γίνεται σ` αυτό οποιαδήποτε επέμβαση βελτίωσης που θα αλλοίωνε τα αρχικά χαρακτηριστικά του.

Εφόσον ζει ο κατασκευαστής του οργάνου, θα πρέπει να είναι αυτός που θα αναλάβει τη συντήρηση η επισκευή του. Ακόμα και αν το όργανο φτάσει στα χέρια άλλου κατασκευαστή, καλό είναι να ενημερώνεται και να ζητείται η γνώμη του αρχικού κατασκευαστή.

Η αντικατάσταση τμημάτων του οργάνου γίνεται μόνον εφόσον είναι απολύτως αναγκαία, επειδή τα αρχικά υλικά δεν μπορούν πλέον να επισκευαστούν και πάλι με τα συγγενέστερα υλικά και με το μεγαλύτερο σεβασμό στο δρόμο δουλειάς του κατασκευαστή.

Οποιαδήποτε μεγάλη λειτουργική παρέμβαση ( π.χ. αλλαγή καπακιού ), καλό θα είναι να περιγράφεται και να υπογράφεται από τον επισκευαστή στην ανάλογη ετικέττα που κολλιέται κάτω η δίπλα εκείνης του κατασκευαστή.

Εργασίες που αφορούν ιστορικά όργανα, χρήσιμο είναι να αποτυπώνοvται φωτογραφικά η σχεδιαστικά και να συνοδεύονται από ανάλoγο ενυπόγραφο σημείωμα του επισκευαστή.

Ετικέτες: Add new tag ντούγα, φιλέττο, καλούπι, Art Lutherie, συντήρηση μουσικών οργάνων, Γιώργος Ταυλαρίδης, Χαράλαμπος Σπυρίδης, επισκευή μουσικών οργάνων, καλλιτεχνική οργανοποιία, μουσικά όργανα